صورتگرایی و آشنایی زدایی در شعر ابوالقاسم شابی

Authors

حشمت الله زارعی کفایت

ناصر محسنی نیا

abstract

چکیده    گرچه پیدایش صورتگرایی، ریشه در آثار متفکران قدیمی دارد اما این نوع نقد، به عنوان یک مکتب مستقل، در عرصه پژوهش ادبی روسی و در دهه دوم قرن بیستم ظهور کرد. « ویکتور شکلوفسکی» با انتشار کتاب «رستاخیز واژه » در سال 1914م، نخستین گام را در این زمینه برداشت. این مکتب علیه رمانتیسم ظهور پیدا کرد و کشف راز «ادبیت» یک اثر از بارزترین ویژگی­های آن است. صورتگرایان توجه خود را در درجه اوّل به خود متن معطوف می کنند. به اعتقاد آنان، ویژگی ادبی متن مربوط به آشنایی زدایی در زبان و نظم نوین است که با فرم ارتباط دارد.    ابوالقاسم شابی، یکی از شاعران معاصر مشهور و معاصر تونسی و از نمایندگان مکتب رمانتیک در شعر معاصر عرب است که در شعر وی نشانه هایی از عشق، طبیعت، امید به آینده، نگرانی از سرنوشت مردم و ... را می توان دید. یکی از ویژگی­ های برجسته شعر وی، آشنایی زدایی است که قاعده افزایی، توجه به نماد و سمبل، هنجار شکنی در قافیه، انسجام و هماهنگی در شعر، صناعات ادبی، تصاویر زیبا و ترکیبات نوین و... از شیوه های آن است. در این پژوهش سعی بر آن است تا بر اساس نظریه های صورتگرایان و با ارائه مقدمه ای کوتاه در نقد صورتگرایی و اصول آن، شیوه های آشنایی زدایی در شعر شابی مورد بررسی قرار گیرد. اما قبل از این هدف، مسأله اساسی این است : آیا در شعر شابی، مواردی از آشنایی زدایی وجود دارد؟ اگر وجود دارد، کدام یک از شیوه ها در آن متداول است؟   کلید واژه­ها: شعر معاصر عرب، ابوالقاسم شابی، صورتگرایی، آشنایی زدایی

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

صورتگرایی و آشنایی‌ زدایی در شعر ابوالقاسم شابی

چکیده    گرچه پیدایش صورتگرایی، ریشه در آثار متفکران قدیمی دارد اما این نوع نقد، به عنوان یک مکتب مستقل، در عرصه پژوهش ادبی روسی و در دهه دوم قرن بیستم ظهور کرد. « ویکتور شکلوفسکی» با انتشار کتاب «رستاخیز واژه » در سال 1914م، نخستین گام را در این زمینه برداشت. این مکتب علیه رمانتیسم ظهور پیدا کرد و کشف راز «ادبیت» یک اثر از بارزترین ویژگی­های آن است. صورتگرایان توجه خود را در درجه اوّل به خود مت...

full text

حزن واندوه در شعر ابوالقاسم شابی

ابوالقاسم شابّی، شاعرجوان تونسی، از شعرای برجسته و نوگرای نیمه اول قرن بیستم، در ادبیات معاصر عربی است. دور? شابی، عصر ظهور نشانه های تغییر و تحول در ادبیات عربی به شمار می رود و شابی از مهم ترین چهره های تجدّد طلب در شعر عربی است. نوگرایی شابی در شعر، تنها به ایجاد تحول در صورتهای شعری یا شکل قصیده محدود نمی شود؛ بلکه وی توانسته در مفاهیم و مضامین و شکل شعرنیز تحول ایجاد نماید. شعر شابی، متأثر ا...

15 صفحه اول

ابوالقاسم شابی میان رومانتیسم و سمبولیسم

ابوالقاسم شابی یکی از شاعران برجسته معاصر است که از وی به‌عنوان شاعری رومانتیسم یاد شده است و عموم ناقدان بر گرایش وی به مکتب رومانتیسم تأکید کرده‌اند؛ حال آنکه در اشعار وی رّدپایی از مکتب سمبولیسم نیز یافت می‌شود. اکنون این سؤال مطرح می‌شود که آیا شابی صرفاً شاعری است با گرایش‌های رومانتیسمی یا اینکه می‌توان او را پیرو مکتب سمبولیسم نیز دانست؟ در این پژوهش شعر شابی از منظر رمزگرایی بررسی و به اب...

full text

بررسی تطبیقی نوستالژی در شعر ابوالقاسم شابی و منوچهر آتشی

نوستالژی اصطلاحی است که از روان شناسی وارد ادبیات گشته و به معنای غم و اندوه و حسرتی است که فرد به هنگام رجوع به گذشته و یادآوری خاطرات لذت بخش خویش، دچار آن می گردد. هم چنین از عوامل ایجاد این پدیده می توان به: غم غربت و دوری از وطن، مهاجرت، دوری از معشوق و محبوب، یادآوری خاطرات دوران کودکی و نوجوانی، آرمانشهر، غم و درد پیری، حبس و تبعید و اندیشیدن به مرگ، اشاره نمود. در این پژوهش سعی بر آن ا...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقد ادب معاصر عربی

Publisher: دانشگاه یزد

ISSN

volume 3

issue 5 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023